Алютик кыл

Википедиысь материал
Алютик кыл
Аслаз нимыз Sugcestun
Территориез) Америкалэн ОШ (Аляска)
Вераськисьёсыз ог 400 адями
Алфавитэз Латиница
Кыллэн кодэз
ISO 639-1
ISO 639-2 ypk
ISO 639-3 ems
Шунды пуксён пал Алютик каръёс Аляскалэн карта вылаз
Шунды ӝужан пал Алютик каръёс Аляскалэн карта вылаз

Алютик кыл яке Сугпиак кыл, Супик кыл (аслаз нимыз: Sugcestun, Sugtʼstun, Sugtestun, Alutiitstun) — Эскимос-алеут кылъёслэн семьяысьтызы эскимос юпик кылъёслэн огинязы (группаязы) пырись кыл. Америкалэн Огазеяськем Штатъёсаз Аляска штатын улӥсь алютикъёслэн кылзы.

Диалектъёсыз[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]

Алютик кыллэн диалектъёсыз:

  • Шунды пуксён пал алютик (алют. Kaniagmiut; англи кылын Koniag Alutiiq, Koniag dialect, Alutiiq (sensu stricto))
    • Mainland шунды пуксён пал алютик (англи кылын Koniag Alutiiq of Alaska Peninsula)
      • Ugaassarmiut (англи кылын Ugashik subdialect)
      • Katmai (англи кылын Katmai subdialect)
    • Остров шунды пуксён пал алютик (англи кылын Koniag Alutiiq of Kodiak Island)
      • Qik'rtarmiut Sugpiat яке Qik'rtarmiut Alutiit
        • (англи кылын Southern subdialect). Кодиак островын Akhiok но Old Harbor каръёсаз.
        • (англи кылын Northern subdialect). Кодиак островын Karluk, Larsen Bay, Port lions, Ouzinkie но Кодиак каръёсаз.
      • Tangirnarmiut. Tangirnaq (Woody Island) островын.
  • Шунды ӝужан пал алютик (англи кылын Chugach Alutiiq, Chugach dialect, Chugach Eskimo, Sugpiaq (sensu stricto))
    • Mainland шунды ӝужан пал алютик (ингл. Chugach Alutiiq of Kenai Peninsula). Рахунар: Unegkurmiut, Yalegmiut.
    • Остров шунды ӝужан пал алютик (алют. Chugachigmiut; ингл. Chugach Alutiiq of Prince William Sound, Chugach proper). Калыкъёсыз: Tyanirmiut, Shuqlurmiut, Nutyirmiut, Palugvirmiut, Alukarmiut, Atyarmiut, Talitlarmiut, Kangirtlurmiut, Ugalakmiut.

Алютик алфавит[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]

A C E F G Gw Hm Hn Hng I K Kw L Ll M N Ng P Q R . S T U V W Y
a c e f g gw hm hn hng i k kw l ll m n ng p q r R s t u v w y

Лыд нимъёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]

Шунды пуксён пал алютик Шунды ӝужан пал алютик удмурт ним
allringuq / allriluq all’inguq (Chenega)
allringuq (Nanwalek, Port Graham)
одӥг
mal’uk atel’ek (Chenega)
malruk / mall’uk (Nanwalek, Port Graham)
кык
pingayun pinga’an (Chenega)
pingayun (Nanwalek, Port Graham)
куинь
staaman staaman (Chenega, Nanwalek, Port Graham) ньыль
talliman talliman (Chenega, Nanwalek, Port Graham) вить
arwilgen arwinlen (Chenega)
arwilgen (Nanwalek, Port Graham)
куать
mallrungin maquungwin (Chenega)
mallruungin (Nanwalek, Port Graham)
сизьым
inglulgen inglulen (Chenega, Nanwalek, Port Graham) тямыс
qulnguyan qulnguan (Chenega, Nanwalek, Port Graham) укмыс
qulen qulen (Chenega, Nanwalek, Port Graham) дас

Толэз нимъёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]

Шунды пуксён пал алютик[1] Шунды ӝужан пал алютик[2] удмурт ним
Cuqllirpaaq Iraluq . Толшор
Nanicqaaq Iraluq Yaʼalungia’aq Тулыспал
Kaignasqaq Iraluq Ya’alullraaq Южтолэзь
Uqna’isurt’sqaaq Iraluq Saqulegciq Оштолэзь
Nikllit Iraluat Maniit Ya’allua Куартолэзь
Naut’staat Iraluat Iqallugciq Инвожо
. . Пӧсьтолэзь
Alaganat Iraluat Uksuam Ya’allua Гудырикошкон
Qakiiyat Iraluat Alusastuam Ya’allua Куарусён
Kakegllum Iralua . Коньывуон
Quyawim Iralua Kapkaanam Ya’allua Шуркынмон
Qanim Iralua . Толсур

Чӧлсконъёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]

  1. Alutiiq Museum: Alutiiq Word of the Week Archives
  2. John E. Smelcer, Alutiiq Noun Dictionary and Pronunciation Guide , Common Nouns in Prince William Sound and Kenai Peninsula Region Alutiiq (Excluding Kodiak Island)

Чӧлсконъёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]