14 оштолэзь
← Оштолэзь → | ||||||
Вн | Пкс | Вирн | Па | УдмА | Кӧсн | Ан |
2023 ар |
14 оштолэзь — арлэн 104-тӥ нуналыз (105-тӥ нунал високосной арын) григорианской календарья. Выль арозь 261 нунал кыле.
Али дыре юлиан календарьлэн 1-тӥ Оштолэзезлы огкадь луэ.
Праздникъёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]
Луэм учыръёс[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]
- 1849 — венгер бугыръяськисьёс Венгрилэн Австрия бордысь независимостез сярысь ялӥзы.
- 1865 — театрын ыбемын США-лэн 16-тӥ президентсы Авраам Линкольн.
- 1871 — Германиын кылдытэмын парламентэз — рейхстаг.
- 1912 — пассажирской лайнер «Титаник» айсберг шоры шуккиськиз.
- 1918 — ВЦИК-лэн указэз горд знамяез Совето кунлы кун флаг ялон сярысь.
- 1931 — сэрпалтэмын Альфонсо XIII, Испаниын Кыктэтӥ республика ялэмын.
- 1975 — Гималайёсысь княжество Сикким Индие пыремез понна куара сётӥз.
- 1978 — Грузиысь демонстрациос грузин кылэз кун кыл карон понна.
- 1990 — Фольклор кырӟанъя «Айкай» кун удмурт театр кылдытэмын.
- 1999 — адямилэсь геномзэ расшифровать карон сямен валтӥсь ужъёс йылпумъямын.
- 2007 — трос сюрс демонстрантъёс Турциын светской кун утьыны куризы.
Вордскизы[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]
- 1629 — Христиан Гюйгенс, Нидерландысь математик, физик, механик но астроном.
- 1744 — Денис Фонвизин, гожъясьчи, драматург.
- 1754 — Николай Румянцев, ӟуч граф, 1807 арысен 1814 арозь Россиысь иностранной ужъёсъя министр.
- 1862 — Пётр Столыпин, ӟуч кун ужась, Россиысь премьер-министр (1906—1911).
- 1889 — Арнольд Тойнби, Англиысь историк но социолог.
- 1935 — Вячеслав Нисковских, кырӟась, Удмуртиысь калык артист.
- 1945 — Ричи Блэкмор, Великобританиысь рок крезьгурчи, гитараен шудӥсь, кырӟась но композитор, Deep Purple, Rainbow группаосы пыриськись.
- 1951 — Пётр Мамонов, рок крезьгурчи («Звуки Му») но актёр.
Кулӥзы[Тупатыны | бамлэсь кодзэ тупатоно]
- 1888 — Николай Миклухо-Маклай, ӟуч путешественник но этногораф.
- 1910 — Михаил Врубель, ӟуч художник.
- 1917 — Людвик Лазарь Заменгоф, поляк син эмъясь но эсперанто кылэз кылдытӥсь
- 1930 — Владимир Маяковский, ӟуч совето кылбурчи.
- 1943 — Яков Джугашвили, старшой лейтенант, И. В. Сталинлэн пиез.
- 1980 — Джанни Родари, Италиысь нылпи гожъясьчи.